Nieuws

Wie klopten aan bij FairWork in 2020?

handen houden blauw strijkijzer vast

In 2020 hebben 1831 mensen individueel advies van FairWork ontvangen, bijna tweeëneenhalf keer zoveel als in 2019 (736). Deze mensen hadden op zijn minst 310 collega’s die in eenzelfde situatie zaten (480 in 2019).

De cliënten vonden FairWork via een zoekmachine (247), via Facebook (182), via een van de organisaties waarmee we samenwerken (178), via online veldwerk (108), social media (74), een andere cliënt (50), via vrienden, kennissen en familie (46) of (het netwerk van) een cultural mediator (39). Ook vonden mensen ons via veldwerk en ambassades.

We hadden in 2020 contact met 984 mannen en 748 vrouwen, van de rest konden we het geslacht niet registeren. Van de mensen van wie de leeftijd is geregistreerd, was het grootste gedeelte tussen de 20 en 40 jaar oud.

Misstanden gemeld

Bij 32% van de 1305 cliënten waarbij onze signalentool is ingevuld was sprake van een of meer signalen van mensenhandel. Dat waren 412 mensen (228 mensen meer dan in 2019) en zij zijn verder begeleid door FairWork. De rest van deze mensen is doorverwezen naar andere instanties voor bijvoorbeeld arbeidsrechtelijk advies.

FairWork heeft misstanden in bulk gemeld bij Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ISZW) en de Stichting Naleving CAO voor Uitzendkrachten (SNCU). We deden ook meldingen met persoonlijke verklaringen: 26 cases bij ISZW en 10 cases bij de politie.

Over de eindresultaten van deze meldingen kunnen we niet altijd iets zeggen. De weg van een melding of aangifte naar een veroordeling of bijvoorbeeld compensatie voor een slachtoffer is over het algemeen lang. Maar belangrijk is dat de eerste stappen richting rechtvaardigheid gezet zijn. In 2020 hebben 10 van onze cliënten de bedenktijd aangeboden gekregen omdat de autoriteiten de geringste aanwijzing van mensenhandel vaststelden.

Landen van herkomst

Het afgelopen jaar komt het merendeel van onze cliënten uit Polen (1057). Verder kregen we relatief veel vragen en klachten van mensen uit Hongarije (87), Roemenië (81), Bulgarije (58), de Filipijnen en Brazilië (beiden 57). Daarnaast klopten bij ons aan: 45 personen uit Spanje, 34 uit Portugal, 25 uit Egypte en 25 uit Colombia. We ondersteunden ook 23 mensen uit Nigeria, 22 uit Indonesië, 21 uit Ghana, en 52 personen uit overige landen. Van 102 personen konden we het land van herkomst niet registreren.

Verblijfsstatus

Het merendeel van onze cliënten in 2020 (1196) was ingezetene van de Europese Unie (EU). Daarnaast klopten 225 ongedocumenteerde mensen bij ons aan voor advies en ondersteuning (205 meer dan in 2019). We spraken met 8 mensen met een tewerkstellingsvergunning, 4 mensen met een geprivilegieerd document en 4 ingezetenen van de EU zonder recht om te werken. Daarnaast meldden zich enkele cliënten met een toeristenvisum, een verblijfsvergunning of een verblijf bij partner. Tot slot was van 378 mensen de verblijfsstatus bij ons onbekend.

Sector

We ontvingen in 2020 de meeste vragen en klachten over de horeca (109), de commerciële schoonmaak (79) en de land- en tuinbouw (74). Verder ontvingen we vragen en klachten over de logistiek (69), productiewerk (67), de bouw (45), detailhandel (28), de vleesindustrie (27), transport (27) en techniek (16). Er waren in 2020 veel mensen die werkten in huishoudelijk werk aan huis (63) en enkelen die dit combineerden met andere taken in huis, zoals oppaswerk (8) of die huishoudelijk werk deden bij een diplomaat (6) en ons benaderden met vragen of klachten.

Regionale verdeling

De meeste vragen en klachten in 2020 gingen over uitbuiting in de provincie Noord-Holland (245), Zuid-Holland (181), Brabant (146), Limburg (49), Gelderland (38) en Utrecht (31). Uit Flevoland, Friesland, Groningen, Overijssel en Zeeland ontvingen we enkele klachten. Van de meeste mensen konden we de regio helaas niet registreren. We werken aan manieren om deze informatie in de toekomst wel te kunnen verzamelen.

Arbeidssituatie

Het grootste deel van de cliënten (tenminste 517) in 2020 werkt als uitzendkracht. Een grote stijging ten opzichte van 2019, toen klopten 326 uitzendkrachten bij ons aan.

Vragen en klachten

De meest genoemde klachten van cliënten zijn: corona gerelateerd (602), andere arbeidsrechtelijke klacht (471), salaris niet betaald (348), ontslag (306), problemen rond ziekte (282), te laag loon (158), pesterijen (148), te weinig werk (122), huisvesting (120) en lange dagen/veel uren werk (78). Per persoon konden meerdere klachten worden genoteerd.