Flexibele contracten, slechte huisvesting en gebrek aan informatie; EU-burgers die als uitzendkracht in Nederland werken maken te vaak misstanden mee. Dat moet anders, zeggen Klaas Burger (Academie voor Beeldvorming) en Francien Winsemius (FairWork). Daarom lanceren zij op dinsdag 18 oktober het nieuwe uitzendbureau Fair Jobs.
Fouad en Anouar zijn radeloos: ze werken al een aantal jaren voor een wasserij in Amsterdam. Anouar is bedrijfsleider, Fouad brengt wasgoed rond. Ze werken lange dagen, vaak tot ’s avonds laat en slapen in de wasserij. In de zomer lopen de temperaturen in de wasserij hoog op. Beiden mannen zijn ongedocumenteerd in Nederland. Ze zouden 40 euro per gewerkte dag ontvangen, maar krijgen elke maand slechts 300 euro. Voor een verblijfsvergunning wordt Anouar gedwongen tot een schijnhuwelijk. Dat wil hij niet doen. Sindsdien is hij zijn leven niet meer zeker.
In 2021 adviseerde en ondersteunde FairWork 1.215 internationale werknemers. Zij hadden tenminste 666 collega’s in een vergelijkbare arbeidssituatie. Dat is niet zo hoog als in 2020, toen vanwege de pandemie een recordaantal mensen bij ons aanklopten (1.831). Maar wel veel hoger dan in de jaren daarvoor (736 in 2019, 449 in 2018). We merken dat steeds meer mensen FairWork weten te vinden. Tevens toont het aan dat internationale werknemers in Nederland nog steeds een kwetsbare positie hebben. De gevolgen van corona speelden een grote rol in problemen die mensen in 2021 bij ons neerlegden.
2021 was een jaar waarin we na de storm van het eerste Coronajaar weer in wat rustiger water belandden. Waarin we verder bouwden aan ons systeem van zelfsturing, de verdere stabilisering van onze financiering en groeiden, zowel in vaste medewerkers als vrijwilligers. Daarmee zetten we goede stappen richting ons doel: je recht halen moet meer opleveren dan het kost.
Eén miljoen Nederlandse huishoudens besteden huishoudelijk werk uit aan particuiere schoonmakers. Zij zijn verplicht de vakantierechten te respecteren. Velen doen dit – bewust of onbewust – niet.
FairWork ziet momenteel grote problemen rondom arbeidsmigratie. Er is een toenemende vraag naar (essentiële) arbeidskrachten in Europa. Door vergrijzing krimpt de beroepsbevolking, en nu al kunnen veel vacatures niet worden ingevuld met sollicitanten uit de Europese Unie (EU). De coronapandemie heeft duidelijker gemaakt hoezeer Europa afhankelijk is van essentiële werknemers. Op dit moment zijn vraag en aanbod van werk in Europa niet voldoende op elkaar afgestemd.
Vorig jaar telde Nederland zo’n 39.000 Roemeense migranten. Zij kampen vaak met slechte arbeids- en woonomstandigheden. Commissie Roemer pleitte daarom voor certificering van en controle op uitzendbureaus.
Maar Roemeense migranten zoeken ook zélf manieren om hun situatie te verbeteren. Ondanks hun precaire positie, hebben zij ook agency. Hoe doen zij dat, hoe helpen zij elkaar, en welke rol spelen informele bemiddelaars op Facebook groepen in dit proces? Studente Hanna Stuit deed hier voor FairWork onderzoek naar.
Bekijk hier wat over ons werk is verschenen in de media in 2022.
Sharon van de Akker deed voor FairWork onderzoek naar ongedocumenteerde Nigeriaanse migranten die door de gevolgen van de corona pandemie werkloos werden. Deze groep is nog kwetsbaarder geworden dan ze al was. Toch hebben ze relatief weinig contact met hulpverleners. Ze redden zich vaak liever zelf.
